nedjelja, 14. kolovoza 2016.

Šta se događa sa masnim ćelijama kada mršate?

Kada gubite masti, masne ćelije (koje se još nazivaju adipocyte) u suštini ne nestaju niti se pretvaraju u mišićne ćelije. Masne ćelije nažalost ostaju tačno tamo gdje su i bile, pod kožom bedara, stomaka, bokova, ruku ali i na površini mišića i to je razlog zašto definicija ne može doći do izražaja. Masti ne sagorijevaju unutar masnih ćelija, one moraju biti oslobođene iz ćelija.
Unutar masnih ćelija masti se pohranjuju u vidu triglicerola, i kao što je već rečeno ne sagorijevaju u samim ćelijama, nego se oslobađaju iz njih složenim hormonskim ili enzimskim procesima. Potaknuta masna ćelija oslobađa triglicerol u krvotok u vidu slobodnih masnih kiselina (FFAs) koje se putem krvi preneose do tkiva kojem je energija potrebna. Odrasla, mlada osoba otprilike pohranjuje 60 000 do 100 000 kalorija u svojim masnim ćelijama. Šta izaziva oslobađanje uskladištenih masnih kiselina iz masnih ćelija? Odgovor je jednostavan. Kada je tijelu potrebna energija jer je unosite manje nego što vam treba (manjak energije ili kalorijski deficit) onda tijelo proizvodi hormone ili enzime koji signaliziraju masnim ćelijama da oslobode svoje rezerve masti umjesto da ih zadržavaju. Pohranjene masti se iz masnih ćelija oslobađaju procesom hidrolize (lipoliza ili razlaganje masti) koja molekul triglicerola razlaže na glicerol i tri masne kiseline. Važan enzim, tzv. hormon zavisne lipaze HSL  je katalizator za ovu reakciju. Pohranjene masti (energija) se puštaju u krvotok u vidu slobodnih masnih kiselina i završavaju u blizini mišića gdje je energija i potrebna. Povećavanjem protoka krvi, povrćava se i količina masnih kiselina potrebnih mišićima. Važan enzim, tzv. lipoprotein lipaze LPL dalje masnim kiselinama pomaže da dospiju do mitohondrija mišićne ćelije gdje i sagorijevaju. Iz biologije ste vjerovatno čuli za mitohondrije koje predstavljaju ćelijske elektrane, u kojima se stavra energija i u kojima masne kiseline sagorijevaju. Oslobađanjem slobodnih masnih kiselina iz masnih ćelija, one postaju manje i to je razlog zašto izgledate mršavije kada gubite masti – jer je masna ćelija sada manja. Znači, ako želite biti vitki i imati izdefinisan izgled, onda masne ćelije moraju biti prazne i veoma male. Prije se vjerovalo da se broj masnih ćelija sa godinama ne može povećati (niti smanjiti). Međutim, sada postoje saznanja da se masne ćelije mogu povećati i veličinom (hipertrofija) i brojem tj. količinom (hiperplazija) i to se dešava pod određenim okolnostima kao što su:
•    Tokom kasnog djetinjstva ili ranog puberteta
•    Tokom trudnoće
•    Tokom rasta kada se naglo dobija težina
Neki ljudi su genetski predisponirani da imaju više masnih ćelija od drugih, kao što je slučaj sa ženama u odnosu na muškarce. Dijete obično ima oko 5-6 biliona masnih ćelija. Ovaj broj se povećava tokom ranog djetinjstva ili puberteta i odrstao, zdrav čovjek sa normalnom tjelesnom kompozicijom ima oko 25 – 30 biliona masnih ćelija. Odrasla, gojazna osoba ima oko 75  biliona, dok u slučaju prevelike gojaznosti ovaj broj može porasti i do 250 – 300 biliona masnih ćelija. Prosječna veličina (težina) masne ćelije odrasle osobe je oko 0.6 mikorograma, ali mogu varirati u opsegu od 0.2 do 0.9 mikrograma. Masna ćelija gojazne osobe može biti i do 3puta veća od osobe sa idealnom tjelesnom kompozicijom.
Ne zaboravite, tjelesne masti su u osnovi samo rezervna energija, a masne ćelije njihov spremnik ili skladište. Za razliku od spremnika plina u vašem automobilu koji je fiksne veličine, masne ćelije se mogu povećati ili smanjiti, zavisno od „načina punjenja“. Ili npr. zamislite kako izgleda nenapuhan balon, veličine palca, kada ga napušete zrakom, njegova veličina se poveća 10 – 12 puta. To se u suštini događa i masnim ćelijama. Na početku su skoro prazne (slučaj kada ste vitki) i kada unos energije prevaziđe vaše potrebe, masne ćelije se napune i rastegnu poput balona ispunjenog želeom (nije baš neki prizor, zar ne?)
Dakle, vi ne „gubite“ masne ćelije, već ih „praznite“.
Ako ste već gubili na težini, onda morate uvijek biti na oprezu, jer kao što već sada znate vaše masne ćelije nisu nestale. Fitness i bodybuilding nije program od 12 sedmica, već je to stil života, svakodnevni način življenja.
Ne možete kriviti genetiku, jer je ona minoran faktor. Naravno da nemate kontrolu sa koliko masnih ćelija ćete biti  rođeni, ali svakako da je na vama kako ćete te ćelije „napuniti“, ovisno od vašeg životnog stila, načina prehrane i fizičke aktivnosti. Ni genetika, ni prošlost ni vaše sadašnje stanje nije izgovor. Možete tražiti izgovore ili napraviti rezultat, ali ne možete činiti oboje.

0 komentari:

Objavi komentar